Dearness Allowance : सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशीनुसार, केंद्रीय सरकारी कर्मचारी आणि निवृत्ती वेतनधारकांसाठी DA आणि महागाई मदत (Dearness Relief – DR) मध्ये वाढीचा दर निश्चित करण्यासाठी सध्या AICPI-IW (All India Consumer Price Index for Industrial Workers) डेटा वापरला जातो.
DR/DA कर्मचाऱ्यांच्या आणि निवृत्ती वेतनधारकांच्या मासिक पगारावर महागाईच्या परिणामाचा सामना करण्यास मदत करतो.
AICPI-IW and Dearness Allowance
आठव्या केंद्रीय वेतन आयोगाच्या (8th Central Pay Commission – CPC) अधिसूचनेमुळे केंद्रीय सरकारी कर्मचाऱ्यांमध्ये वाढलेला उत्साह असतानाच, श्रम मंत्रालयाच्या ब्युरोने (Labour Bureau) AICPI-IW मध्ये आणखी वाढ नोंदवली आहे.
सप्टेंबर २०२५ मध्ये, AICPI-IW ०.२ अंकांनी वाढून १४७.३ वर पोहोचला. यापूर्वी, ऑगस्ट २०२५ मध्ये तो ०.६ अंकांनी वाढून १४७.१ वर पोहोचला होता, जो जुलै २०२५ मध्ये १४६.५ होता. जुलैमध्ये AICPI-IW मध्ये १.५ अंकांची वाढ झाली होती. अशा प्रकारे, AICPI-IW डेटाने गेल्या तीन महिन्यांपासून सातत्याने वाढ दर्शविली आहे.
श्रम ब्युरोने ऑक्टोबर ३१, २०२५ रोजी जारी केलेल्या पत्रकात म्हटले आहे, “सप्टेंबर २०२५ साठी अखिल भारतीय CPI-IW ०.२ अंकांनी वाढून १४७.३ (एकशे सत्तेचाळीस पूर्णांक तीन) झाला. सप्टेंबर २०२५ मधील वार्षिक महागाई दर २.७९% होता, तर सप्टेंबर २०२४ मध्ये तो ४.२२% होता.”
ऑगस्ट २०२५ आणि सप्टेंबर २०२५ साठी अखिल भारतीय गटानुसार CPI-IW
गट | ऑगस्ट २०२५ | सप्टेंबर २०२५
- अन्न आणि पेय | १५१.८ | १५१.१ |
- पान, सुपारी, तंबाखू आणि नशीले पदार्थ | १६८.२ | १६९.१
- कपडे आणि पादत्राणे | १५२.७ | १५५.१
- गृहनिर्माण (Housing) | १३७.७ | १३७.७
- इंधन आणि प्रकाश | १५२.९ | १५२.८
- संकीर्ण | १४३.२ | १४४.१
- सर्वसाधारण निर्देशांक | १४७.१ | १४७.३
स्रोत: श्रम ब्युरो
AICPI-IW डेटाचा DA वाढ आणि आठव्या वेतन आयोगाच्या पगारावर काय परिणाम?
७ व्या वेतन आयोगाच्या शिफारशीनुसार, केंद्रीय सरकारी कर्मचारी आणि निवृत्ती वेतनधारकांसाठी DA आणि DR मध्ये वाढीचा दर निश्चित करण्यासाठी सध्या AICPI-IW डेटा वापरला जातो.
DR/DA कर्मचाऱ्यांच्या आणि निवृत्ती वेतनधारकांच्या मासिक पगारावर महागाईच्या परिणामाचा सामना करण्यास मदत करतो.
जुलै ते डिसेंबर २०२५ पर्यंतचा AICPI-IW डेटा सरकारद्वारे ०१ जानेवारी २०२६ पासून प्रभावी होणारी महागाई भत्त्याची वाढ निश्चित करण्यासाठी वापरला जाईल. AICPI-IW डेटाने जुलै, ऑगस्ट आणि सप्टेंबरमध्ये आधीच वाढ दर्शविली आहे. जर पुढील तीन महिने (ऑक्टोबर, नोव्हेंबर आणि डिसेंबर) देखील त्यात वाढ कायम राहिली, तर केंद्रीय सरकारी कर्मचारी आणि निवृत्ती वेतनधारक जानेवारी २०२६ पासून चांगल्या DA/DR वाढीची अपेक्षा करू शकतात.
कर्मचारी आणि निवृत्ती वेतनधारकांच्या फायद्यासाठी, जानेवारी २०२६ मध्ये लागू होणारा DA/DR दर नवीन स्थापन झालेल्या ८ व्या वेतन आयोगाद्वारे (8th Pay Commission) पगारातील वाढीची व्याप्ती निश्चित करण्यासाठी देखील वापरला जाऊ शकतो. जानेवारीमध्ये उच्च DA झाल्यास, पगारात वाढ होण्याची शक्यता अधिक आहे.
तथापि, अर्थ मंत्रालयाने ८ व्या वेतन आयोगाला कर्मचारी आणि निवृत्ती वेतनधारकांना सध्या मिळत असलेल्या भत्त्यांचे पुनरावलोकन (review) करण्यास सांगितले आहे. त्यामुळे, जानेवारी २०२६ मध्ये लागू होणाऱ्या DA दराचा ८ व्या वेतन आयोगांतर्गत पगाराच्या वाढीवर कसा परिणाम होईल, हे निश्चितपणे सांगता येत नाही.
8th pay commission सध्याच्या वेतन संरचनेचे पुनरावलोकन करून आपल्या शिफारशी सादर करण्यासाठी १८ महिने लागू शकतात.कृपया लक्षात घ्या की, ८ व्या वेतन आयोगाच्या शिफारशी लागू झाल्यानंतर DA चा दर पुन्हा शून्यावर (reset to zero) येण्याची शक्यता आहे.
Happy